Cukrzyca

Czym jest cukrzyca?

Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, która charakteryzuje się podwyższonym poziomem cukru (glukozy) we krwi. W zdrowym organizmie glukoza jest ważnym źródłem energii, ale aby jej prawidłowo używać, potrzebujemy hormonu nazywanego insuliną, który jest produkowany przez trzustkę. Cukrzyca występuje, gdy organizm nie jest w stanie produkować wystarczającej ilości insuliny lub nie potrafi jej właściwie wykorzystać.

Rodzaje cukrzycy:

Istnieje kilka rodzajów cukrzycy, z których najczęstsze to:

• Cukrzyca typu 1:
  Ta forma cukrzycy jest wynikiem braku produkcji insuliny przez trzustkę. Osoby z cukrzycą typu 1 muszą codziennie podawać sobie insulinę wstrzykiwaną lub za pomocą pompki insulinowej.
• Cukrzyca typu 2:
  To najczęstsza forma cukrzycy, która rozwija się zazwyczaj w wyniku złych nawyków żywieniowych, otyłości i braku aktywności fizycznej. W cukrzycy typu 2 organizm nie wykorzystuje insuliny efektywnie, co prowadzi do podwyższonego poziomu glukozy we krwi.
• Cukrzyca ciążowa:
  Ta forma cukrzycy występuje u niektórych kobiet w ciąży i może zniknąć po porodzie, ale zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 w przyszłości.

Objawy cukrzycy

Cukrzyca może manifestować się różnymi objawami, które mogą być bardziej lub mniej wyraźne, w zależności od rodzaju cukrzycy oraz jej stopnia zaawansowania. Oto niektóre z najczęstszych objawów cukrzycy:

• wzmożone pragnienie – osoby z cukrzycą często odczuwają silne pragnienie i piją dużo wody, ponieważ organizm próbuje pozbyć się nadmiaru glukozy z krwi przez częstsze oddawanie moczu
• wzmożone oddawanie moczu – wzrost poziomu glukozy we krwi powoduje, że nerki pracują nadmiernie, co prowadzi do częstszego oddawania moczu, także w nocy
• wzmożony apetyt – mimo że organizm dostarcza wystarczającą ilość energii, osoba z cukrzycą może odczuwać głód i często się odżywiać
• nagły spadek masy ciała – u niektórych osób z cukrzycą typu 1 lub cukrzycą typu 2 może wystąpić nagły spadek masy ciała pomimo jedzenia normalnych ilości pokarmu
• zmęczenie – cukrzyca może prowadzić do uczucia chronicznego zmęczenia i osłabienia
• zaburzenia widzenia – wysoki poziom glukozy we krwi może wpływać na soczewkę oka, co prowadzi do zaburzeń widzenia, takich jak rozmycie czy trudność w ostro widzeniu
• wolno gojące się rany – cukrzyca może powodować zmniejszoną zdolność organizmu do gojenia się ran, co może prowadzić do powikłań, takich jak owrzodzenia stóp
• zmiany nastroju – niektórzy ludzie z cukrzycą mogą doświadczać zmian nastroju, drażliwości lub apatii
• zapach acetonu z ust – w przypadku cukrzycy typu 1 może wystąpić charakterystyczny zapach acetonu z oddechu
• zawroty głowy lub utrata przytomności – nagłe wahania poziomu glukozy we krwi, zwłaszcza u osób z cukrzycą typu 1, mogą prowadzić do zawrotów głowy, utraty przytomności lub nawet śpiączki

Warto zauważyć, że objawy cukrzycy mogą być łagodne lub nasilone, a nie wszystkie osoby z cukrzycą muszą doświadczyć wszystkich tych objawów. Jeśli masz podejrzenie cukrzycy lub doświadczasz jakichkolwiek z tych objawów, ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, który może przeprowadzić odpowiednie badania i postawić diagnozę. Wczesne wykrycie i skuteczne zarządzanie cukrzycą jest kluczowe dla uniknięcia powikłań i poprawienia jakości życia.

Jakie są przyczyny cukrzycy?

Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, której główne przyczyny różnią się w zależności od jej rodzaju. Oto główne przyczyny cukrzycy typu 1 i cukrzycy typu 2:

Cukrzyca typu 1 jest często wynikiem procesu autoimmunologicznego, w którym układ odpornościowy atakuje i niszczy komórki beta trzustki, które są odpowiedzialne za produkcję insuliny. Przyczyny tego procesu nie są w pełni zrozumiane, ale czynniki genetyczne i środowiskowe mogą odgrywać rolę.

Cukrzycę typu 2 mogą powodować:

• nadwaga i otyłość – jednym z głównych czynników ryzyka cukrzycy typu 2 jest nadmierna masa ciała, otyłość prowadzi do oporności na insulinę, co oznacza, że komórki organizmu nie reagują właściwie na insulinę, co skutkuje podwyższonym poziomem glukozy we krwi
• brak aktywności fizycznej – niski poziom aktywności fizycznej może zwiększyć ryzyko cukrzycy typu 2, regularna aktywność fizyczna pomaga w utrzymaniu zdrowej wagi i zwiększa wrażliwość na insulinę
• dziedziczność genetyczna – cukrzyca typu 2 ma skłonność do występowania w rodzinach, co sugeruje, że istnieje dziedziczny element predyspozycji do tej choroby
• nieprawidłowe nawyki żywieniowe – dieta bogata w przetworzone produkty spożywcze, duże ilości cukru i tłuszczu może zwiększyć ryzyko cukrzycy typu 2
• wiek – ryzyko cukrzycy typu 2 wzrasta wraz z wiekiem, zwłaszcza po 45. roku życia
• choroby współistniejące – niektóre choroby, takie jak nadciśnienie tętnicze i zespół policystycznych jajników, mogą zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2
• hormony – niektóre hormonalne zmiany, takie jak insulinooporność, mogą wpływać na ryzyko cukrzycy typu 2

Cukrzyca jest chorobą o wieloczynnikowym podłożu, a wiele z tych czynników może współdziałać. Osoby z ryzykiem cukrzycy powinny regularnie monitorować swój stan zdrowia, utrzymywać zdrowy styl życia i skonsultować się z lekarzem w celu oceny ryzyka oraz ewentualnej profilaktyki lub leczenia. Wczesne wykrycie i skuteczne zarządzanie cukrzycą są kluczowe dla zdrowia i jakości życia pacjenta.

Jak zapobiegać cukrzycy? 

Świadomość cukrzycy oraz jej skutków jest kluczowym elementem walki z tą chorobą. Oto kilka kroków, które możemy podjąć, aby jej zapobiec:

1. Zdrowa dieta:
   Wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych, takich jak ograniczenie spożycia cukru i tłuszczu oraz zwiększenie spożycia warzyw, owoców i błonnika, może pomóc w utrzymaniu stabilnego poziomu glukozy we krwi.
2. Regularna aktywność fizyczna:
   Ćwiczenia regularnie mogą pomóc w kontrolowaniu wagi ciała, poprawić wrażliwość na insulinę i obniżyć ryzyko cukrzycy typu 2.
3. Regularne badania lekarskie:
   Wizyty u lekarza oraz regularne badania krwi mogą pomóc w wczesnym wykryciu cukrzycy lub jej ryzyka.
4. Wsparcie społeczne:
   Osoby żyjące z cukrzycą potrzebują wsparcia rodziny i przyjaciół. Warto rozmawiać o swoich emocjach i obawach z osobami bliskimi oraz dołączyć do grupy wsparcia.

Jak diagnozuje się cukrzycę?

Diagnoza cukrzycy jest procesem, który obejmuje kilka kroków i badań. Główne metody diagnozy cukrzycy to:

1. Badanie poziomu glukozy we krwi na czczoTo podstawowe badanie służące do diagnozy cukrzycy. Wykonuje się je rano, po co najmniej 8 godzinach głodzenia. Próg diagnostyczny może się różnić w zależności od wytycznych medycznych.
2. Test obciążenia glukozą (OGTT – Oral Glucose Tolerance Test)
   
   Poziom glukozy we krwi jest mierzony na czczo, a następnie pacjent spożywa specjalny napój zawierający glukozę. Po dwóch godzinach ponownie mierzy się poziom glukozy.
3. Badanie glukozy w moczu
   
   W przypadku cukrzycy może pojawić się glukoza w moczu, co można zauważyć w badaniach laboratoryjnych.
4. Badania dodatkowe
   
   W niektórych przypadkach lekarz może zlecić dodatkowe testy, aby wykluczyć inne schorzenia.

Jeśli masz podejrzenie cukrzycy lub wykazujesz objawy sugerujące tę chorobę, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Wczesna diagnoza i rozpoczęcie leczenia cukrzycy są kluczowe dla uniknięcia powikłań. Specjalista może przeprowadzić odpowiednie badania w celu postawienia diagnozy a następnie opracować plan leczenia.

Co zrobić jeśli podejrzewa się u siebie cukrzycę? 

Konsultacja z lekarzem rodzinnym lub endokrynologiem jest kluczowa. Lekarz będzie w stanie przeprowadzić odpowiednie badania i ocenić Twoje objawy, co pozwoli na postawienie diagnozy cukrzycy lub wykluczenie innych możliwych schorzeń.

Leczenie cukrzycy Kraków 

Umów się na konsultację endokrynologiczną lub diabetologiczną w Centrum Terapii Synteza w Krakowie dzwoniąc pod numer 535 77 87 07 lub pisząc na adres mailowy rejestracja@centrumsynteza.pl