W obecnych czasach pełnych technologii i nadmiaru bodźców, utrzymanie koncentracji stanowi wyzwanie dla osób w każdym wieku. Podczas gdy starsi potrafią lepiej nad tym zapanować, najmłodsi potrzebują odpowiedniego wsparcia. Problemy z koncentracją u dzieci mogą negatywnie wpłynąć na ich naukę, zdolność zapamiętywania oraz codzienne funkcjonowanie. Jak rozpoznać trudności z koncentracją u dziecka oraz kiedy warto skonsultować się ze specjalistą?
Czym jest koncentracja u dzieci?
Koncentracja to zdolność skupienia uwagi na konkretnej czynności przez określony czas, ignorując przy tym rozpraszacze i różne bodźce. Problem z koncentracją dostrzegany jest na etapie rozpoczęcia edukacji szkolnej. Jeżeli dziecko nie potrafi słuchać nauczyciela, nie skupia się na zadaniu, a zapamiętywanie i wykonywanie obowiązków domowych przynosi mu trudność, warto popracować nad jego koncentracją i zwrócić się o pomoc psychologa dziecięcego.
Brak koncentracji u dziecka – objawy
Problemy z koncentracją u dzieci stają się bardziej widoczne po 7. roku życia i mogą przybierać różne formy. Należy pamiętać, że nie każdy brak skupienia czy problemy z pamięcią wiążą się z zaburzeniami koncentracji. Aby trafnie ocenić, czy dziecko rzeczywiście zmaga się z problemami z koncentracją, należy obserwować jego zachowania przez około sześć miesięcy. Jeśli objawy utrzymują się i zaczynają utrudniać codzienne funkcjonowanie, warto podjąć odpowiednie kroki. Jakie objawy mogą świadczyć o problemach z koncentracją?
- łatwe rozpraszanie się
- trudności z dokończeniem zadań
- problemy ze słuchaniem i wykonywaniem poleceń
- zapominanie
- gubienie rzeczy
- łatwe poddawanie się
- brak reakcji na przekazywane komunikaty
- złe wyniki w nauce
- brak umiejętności skupienia się na jednym zadaniu przez dłuższy czas
Dzieci potrzebują zajęcia, które przyciągną ich zainteresowanie i pozwoli utrzymać ich uwagę na dłużej. Natomiast jeśli te objawy utrzymują się przez dłuższy czas i wpływają na funkcjonowanie dziecka, warto skorzystać z pomocy specjalisty.
Przyczyny braku koncentracji u dziecka
Trudności z koncentracją mogą wynikać z problemów neurologicznych, kiedy to niektóre obszary mózgu odpowiedzialne za utrzymanie uwagi rozwijają się wolniej lub mają trudność z prawidłowym funkcjonowaniem. U dzieci problemy z koncentracją mogą również być spowodowane nadmiernym narażeniem na bodźce zewnętrze. Zbyt duża liczba zajęć dodatkowych, brak odpowiednich warunków do spokojnej nauki, czy ciągłe doświadczanie nowych wrażeń mogą prowadzić do problemów z utrzymaniem uwagi.
Podobnie jak u dorosłych, zbyt częste oglądanie telewizji lub spędzanie czasu przed ekranami komputerów i telefonów może negatywnie wpływać na utrzymanie koncentracji. Problemy z koncentracją mogą być także spowodowane m.in. zmęczenie i brak snu, stres, emocje, środowisko zewnętrzne, brak zainteresowania tematem, czy też zaburzenia wzroku i słuchu.
Jak wspierać koncentrację dziecka?
Jeżeli dostrzeżemy u dziecka objawy związane z brakiem koncentracji i uwagi, warto wprowadzić zmiany, które polepszą komfort życia dziecka. Takie wsparcie pomoże dziecku w jego prawidłowym rozwoju i polepszy wyniki w nauce. Jakie są sposoby, które mogą pomóc dziecku z problemami ze skupieniem?
- Odpowiednia ilość snu – regularny sen sprawi, że mózg odpocznie, dzięki czemu będzie prawidłowo funkcjonować, tym samym przyniesie to korzyść dla dziecka.
- Ogranicz rozpraszacze – zadbaj o ciche i spokojne miejsce do nauki, gdzie dziecko nie będzie rozpraszane telewizją, telefonem czy hałasem. Pomoże się to dziecku skupić, dzięki czemu bardziej przyłoży się do nauki.
- Ćwiczenia koncentracji – warto wpleść do zabawy gry i zabawy, które rozwijają koncentrację np. puzzle, gry planszowe, łamigłówki, gry memory itp.
- Odpowiednia dieta – warto wprowadzić do diety kwasy omega-3, magnez czy witaminy z grupy B, które mają korzystny wpływ na rozwój mózgu.
- Ruch – jeśli dziecko ma problemy z usiedzeniem w miejscu, umożliwia mu krótkie przerwy na ruch. Na przykład podczas odrabiania lekcji można wpleść aktywność takie jak skakanie, bieganie, tańczenie itp., aby dziecko rozładowuje nadmiar energii, a jednocześnie mogło dokończyć zadania.
Kiedy warto skonsultować się ze specjalistą?
Jeżeli problem z koncentracją dziecka utrzymuje się przez dłuższy czas, a zastosowane przez nas metody nie przynoszą efektów, warto skonsultować się ze specjalistą. W szczególności, gdy dziecko ma trudności z codziennymi obowiązkami, zmaga się z problemami w szkole lub relacjami społecznymi, a także występuje wzrost frustracji lub nadmiernego stresu, należy zwrócić się do psychologa dziecięcego, pedagoga, neurologopedy lub psychiatry, którzy pomogą zidentyfikować przyczyny problemu i zaproponują odpowiednie wsparcie.