Szkoła jest nieuniknionym miejscem dla każdego dziecka. Większość dzieciństwa poświęcona jest na edukację, ale trudne sprawdziany czy konflikty z kolegami mogą powodować lęk przed szkołą, który prowadzi do frustracji, napadów paniki, bólów brzucha i innych dolegliwości. Niestety nie jest to chwilową niechęcią do nauki, lecz problem, który wpływa na rozwój i funkcjonowanie dziecka. Jakie sygnały powinny zaniepokoić rodziców oraz jak pomóc w walce ze szkolną fobią?

Czym jest fobia szkolna?

Szkolna fobia to zaburzenie lękowe, które objawia się silnym strachem przed uczęszczaniem do szkoły. Dziecko może odczuwać silny stres na samą myśl o szkole, co prowadzi do unikania lekcji, płaczu, frustracji, bóli brzucha i nudności. Fobia szkolna nie wynika z braku chęci do nauki czy lenistwa, a lęk nie zawsze związany jest z nauką, lecz może dotyczyć problemów z rówieśnikami lub emocjonalnymi.

Sprawdź – psychoterapia dzieci i psychoterapia młodzieży w naszym centrum w Rzeszowie

Objawy fobii szkolnej

Fobia szkolna może objawiać się na różne sposoby, dając silne i uciążliwe objawy. Myśl o szkole może wzbudzić w dziecku silny lęk, a sama fobia może rozwijać się stopniowo lub pojawi się nagle. Jakie są charakterystyczne objawy szkolnej fobii?

Płacz
Drażliwość
Ataki paniki
Przygnębienie
Apatia
Unikanie rozmów o szkole
Koszmary senne związane ze szkołą
Bóle brzucha
Mdłości
Wymioty
Zawroty głowy
Przyspieszone bicie serca
Unikanie porannego wstawania i przygotowań do szkoły
Symulowanie choroby
Wycofanie społeczne

Warto zwrócić uwagę na zachowanie dziecka przed szkołą oraz porozmawiać z nauczycielami. Jeśli dziecko unika kontaktu z rówieśnikami, nie jest aktywny na lekcjach i jest wycofany w grupie, należy podjąć pierwsze kroki w leczeniu fobii.

Przyczyny fobii szkolnej

Przyczyny szkolnej fobii mogą być różne, które wynikają z problemów emocjonalnych, społecznych lub środowiskowych. Zdarza się, że nie ma jednej konkretnej przyczyny, a jest to zbiór wielu sytuacji, które w kumulacji powodują silny lęk przed szkołą. Co może wywołać fobię szkolną u dziecka?

Lęk i problemy emocjonalne – lęk separacyjny, niska samoocena czy lęk przed popełnieniem błędu i porażką powodują niechęć do pójścia do szkoły.
Czynniki społeczne – jeśli dziecko jest nieśmiałe i wycofane może czuć się niekomfortowo w środowisku szkolnym, a konflikty, wykluczenie z grupy czy bullying może powodować strach przed odpowiadaniem na lekcji, prezentacjami czy pracą w grupie.
Sytuacja rodzinna – brak wsparcia ze strony rodziców, rozwód, konflikty rodzinne, przeprowadzki, nadopiekuńczość – to wszystko może wpłynąć na stan emocjonalny dziecka i nasilić lęk.
Sytuacja szkolna – zbyt wysokie wymagania edukacyjne, jeśli dziecko ma problemy w nauce, nieprzyjemni nauczyciele, stresujące sytuacje, krytyka lub ośmieszenie przy klasie mogą potęgować lęk dziecka.

Środowisko szkolne powinno wspierać dzieci, aby szkoła była dla nich miejscem przyjemnym, gdzie chcą spędzać czas. Ważne jest obserwowanie dziecka i reagowanie na pierwsze sygnały problemu.

Jak pomóc dziecku? Strategie wsparcia

Fobia szkolna to poważnym problem, który dzięki odpowiedniemu podejściu oraz wsparciu można stopniowo pokonać. Najważniejsze jest zauważenie problemu i zrozumienie jego podłoża, a także okazanie cierpliwości, wsparcia i zrozumienia.

Rodzice mogą pomóc, aktywnie słuchając dziecka i stopniowo oswajać je z sytuacjami związanymi ze szkołą. Wspólne poranne rytuały mogą pomóc w łagodzeniu lęku. Głębokie oddychanie, ćwiczenia relaksacyjne czy wsparcie pozytywnego myślenia, mogą zmniejszyć stres i lęk. Również współpraca ze szkołą jest bardzo ważna. Poinformowanie nauczycieli o problemie może zapewnić dodatkowe wsparcie w kwestii budowania relacji z rówieśnikami i unikania stresujących sytuacji.

Jeśli problem utrzymuje się długi czas lub nasila, warto skorzystać z terapii poznawczo-behawioralnej lub wsparcia psychologicznego. Wspólna praca rodziców, szkoły i psychologów przyniesie najlepsze rezultaty.

Zapamiętaj!

Fobia szkolna to problem, który może w znaczny sposób wpłynąć na codzienne funkcjonowanie dziecka. Ważne jest zauważenie objawów, zrozumienie przyczyny i podjęcie kroków, aby dziecko odzyskało poczucie bezpieczeństwa i pewności siebie. Dzięki wsparciu i zrozumieniu dziecko może pokonać fobię i cieszyć się życiem bez lęku.