Kluczowe aspekty seksuologii, o których warto wiedzieć

Seksuolog jest specjalistą w dziedzinie seksuologii, czyli nauki zajmującej się badaniem seksualności człowieka, w tym aspektów fizjologicznych, psychologicznych, medycznych, społecznych i kulturowych. Seksuolog zajmuje się diagnozą, leczeniem i doradztwem w zakresie szerokiego spektrum problemów seksualnych i zaburzeń, które mogą wpływać na życie seksualne oraz relacje intymne. Współpraca z seksuologiem może pomóc zarówno pacjentom indywidualnym, jak i parom, w uzyskaniu zdrowej, satysfakcjonującej seksualności, rozwiązaniu problemów seksualnych i poprawie ogólnego dobrostanu. Specjalistów w zakresie seksuologii można podzielić na dwie grupy, według zdobytego wykształcenia i kwalifikacji – mogą to być specjaliści skupiający się na leczeniu farmakologicznym lub psychoterapeutycznym:

Lekarz seksuolog zajmuje się zaburzeniami, które mają podłoże biologiczne, choć zakres jego usług może być szerszy w zależności od posiadanych przez niego dodatkowych kompetencji. Lekarz posiada uprawnienia do skierowania pacjenta na odpowiednie badania diagnostyczne i może wdrożyć leczenie farmakologiczne, wypisując receptę na leki, które wspomogą leczenie. Seksuolog zwykle uzyskuje wcześniej tytuł lekarza medycyny w dziedzinie psychiatrii, ginekologii lub urologii. Może więc udzielić porad z zakresu anatomii, higieny intymnej, problemów z akceptacją orientacji seksualnej czy określeniem swojej tożsamości płciowej.
Psychoterapeuta seksuolog – to psychoterapeuta, który ukończył specjalizację z seksuologii. Koncentruje się on na leczeniu zaburzeń seksualnych i pomocy pacjentom w trudnościach dotyczących życia seksualnego poprzez udzielanie porad, wsparcia oraz psychoterapii (również poprzez terapię par). Nie posiada on uprawnień do wypisywania recept.

Czym zajmuje się seksuologia?

Seksuologia jest dziedziną, która zajmuje się szeroko pojętą seksualnością człowieka – w tym jej aspektami fizjologicznymi, psychologicznymi (w tym potrzebami seksualnymi), medycznymi, czyli na przykład dolegliwościami oraz społecznych i kulturowymi, związanymi z relacjami interpersonalnymi.

Jakie problemy i zaburzenia leczy seksuolog?

Zakres pracy seksuologa

Diagnoza i leczenie zaburzeń seksualnych, takich jak: – problemy z erekcją, – przedwczesny wytrysk, – brak pożądania seksualnego, – ból podczas stosunku – oraz problemy z osiągnięciem orgazmu.
Poradnictwo psychologiczne i psychoterapia – zarówno indywidualna, jak i dla par, która umożliwia pomoc w rozwiązywaniu konfliktów seksualnych, poprawie komunikacji seksualnej i zwiększeniu satysfakcji z życia seksualnego.
Wsparcie dla osób LGBTQ+ i doradztwo w kwestiach związanych z orientacją seksualną, tożsamością płciową i relacjami.
Edukacja seksualna i udzielanie rzetelnych informacji na temat antykoncepcji, zdrowia seksualnego, bezpiecznego seksu i profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową oraz rozwoju seksualnego.
Pomoc w przypadku negatywnych doświadczeń seksualnych, takich jak: – przemoc seksualna, – traumy seksualne, – kwestie związane z uzależnieniem seksualnym (hiperseksualność).
Konsultacje w zakresie problemów z płodnością – doradztwo i wsparcie dla par borykających się z problemami płodności.

Kiedy warto zdecydować się na wizytę u seksuologa?

Terapia zaburzeń seksualnych

Seksuolog zajmuje się diagnozowaniem, leczeniem i doradztwem w zakresie szerokiego spektrum problemów i zaburzeń seksualnych. Pomoc seksuologiczna może być skierowana zarówno do osób indywidualnych, jak i do par, niezależnie od orientacji seksualnej. Problemy, z jakimi można zgłosić się do seksuologa to:

zaburzenia libido – niskie lub nadmierne pożądanie seksualne,
zaburzenia erekcji – trudności z osiągnięciem lub utrzymaniem erekcji lub opóźnienie albo brak ejakulacji mimo pobudzenia seksualnego,
zaburzenia orgazmu – przedwczesny wytrysk,

zaburzenia orgazmu u kobiet – trudności lub niemożność osiągnięcia orgazmu,
zaburzenia bólowe – taki jak dyspareunia (ból podczas stosunku seksualnego), pochwica (skurcz mięśni pochwy uniemożliwiający penetrację),
związane z identyfikacją płciową i orientacją seksualną – dysforia płciowa,

kwestie związane z orientacją seksualną, takie jak praca nad akceptacją własnej orientacji seksualnej, radzenie sobie z dyskryminacją i inne,
zaburzenia preferencji seksualnych,
uzależnienie pd seksu,
problemy w relacjach i komunikacji seksualnej, problemy z wyrażaniem potrzeb i pragnień seksualnych, rozbieżności w oczekiwaniach związanych z seksualnością w parze.

Jak wygląda wizyta u seksuologa?

Po wizycie seksuolog może zaproponować kolejne wizyty, postępy. Celem wizyty u seksuologa jest zapewnienie ci bezpiecznej i pełnej wsparcia przestrzeni, gdzie będziesz mógł swobodnie omówić kwestie i wątpliwości związane z twoją seksualnością. Przed wizytą możemy poprosić o wypełnienie formularza z danymi osobowymi oraz ankiety dotyczącej twojego stanu zdrowia. Pierwsza wizyta koncentruje się na rozmowie i szczegółowym wywiadzie. Seksuolog może zadać pytania dotyczące twoich objawów, obaw, historii życia seksualnego, zdrowia ogólnego, relacji i samopoczucia emocjonalnego. Priorytetem jest głębokie zrozumienie potrzeb pacjenta. W trakcie wizyty mogą być poruszane różnorodne aspekty seksualności, takie jak praktyki seksualne, orientacja, identyfikacja płciowa, przeżycia seksualne oraz emocjonalne kwestie powiązane z seksem. Seksuolog może przedstawić ci szeroki zakres strategii adaptacyjnych, metod terapeutycznych lub domowych zadań, które wspomogą cię w pracy nad przedstawionymi problemami. W niektórych przypadkach, gdy problemy seksualne są związane z kwestiami medycznymi, seksuolog może zasugerować konsultację z lekarzem, np. urologiem, ginekologiem lub endokrynologiem. Po konsultacji możliwe jest ustalenie dalszych spotkań, aby monitorować postępy i kontynuować pracę nad osiągnięciem celów terapeutycznych.

Najczęstsze problemy seksualne: przyczyny i rozwiązania

Przedwczesny wytrysk
- Przyczyny: czynniki psychologiczne (np. lęki, stres), fizyczne (np. nadwrażliwość) lub neurobiologiczne.
- Rozwiązania: psychoterapia CBT, techniki oddechowe, stosowanie środków opóźniających ejakulację.
Brak pożądania seksualnego (libido)
- Przyczyny: problemy emocjonalne, zmęczenie, niezgodność w potrzebach partnerów.
- Rozwiązania: Terapia seksuologiczna, porady dotyczące zmiany stylu życia, konsultacje z terapeutą.
Problemy z erekcją (impotencja)
- Przyczyny: problemy zdrowotne (np. choroby serca, cukrzyca), stres, lęki.
- Rozwiązania: leki na receptę, psychoterapia, zmiana stylu życia (np. dieta i aktywność fizyczna).
Ból podczas stosunku (dyspareunia)
- Przyczyny: problemy zdrowotne (np. infekcje, endometrioza), napięcie emocjonalne, brak odpowiedniego pobudzenia seksualnego.
- Rozwiązania: leczenie problemu zdrowotnego, zmiana technik seksualnych, terapia par.
Niezdolność do osiągnięcia orgazmu
- Przyczyny: czynniki psychologiczne (np. stres, lęki), problemy fizyczne (np. zaburzenia hormonalne), niskie libido.
- Rozwiązania: terapia seksuologiczna, eksploracja własnej seksualności, konsultacje z lekarzem.
Problemy z orientacją seksualną
- Przyczyny: niezrozumienie własnej orientacji, stres związany z coming outem, dyskryminacja.
- Rozwiązania: wsparcie psychologiczne, grupy wsparcia, edukacja i akceptacja własnej tożsamości.
Uzależnienie od pornografii
- Przyczyny: problemy emocjonalne, brak intymności w związku, łatwy dostęp do materiałów pornograficznych.
- Rozwiązania: terapia uzależnień, wsparcie psychologiczne, budowanie zdrowych relacji z partnerem.
Problemy z identyfikacją płciową
- Przyczyny: dysforia płciowa, niezrozumienie tożsamości płciowej, brak wsparcia społecznego.
- Rozwiązania: terapia hormonalna, wsparcie psychologiczne, edukacja społeczna i akceptacja różnorodności.

Rozpoznanie i skuteczne leczenie problemów seksualnych wymaga zazwyczaj interdyscyplinarnego podejścia, łączącego aspekty medyczne, psychologiczne i społeczne. Ważne jest zrozumienie, że większość problemów seksualnych może być skutecznie rozwiązana dzięki odpowiedniej diagnozie i odpowiednim strategiom terapeutycznym. W razie trudności związkowych lub zdrowotnych warto skonsultować się z odpowiednim specjalistą, takim jak seksuolog, psycholog czy lekarz.

Rola psychoterapii w leczeniu zaburzeń seksualnych

Psychoterapia odgrywa kluczową rolę w leczeniu różnorodnych zaburzeń seksualnych, które mogą mieć zarówno podłoże fizyczne, jak i psychologiczne. Psychoterapeuta przeprowadza szczegółową ocenę problemu seksualnego pacjenta, uwzględniając zarówno aspekty fizyczne, jak i psychologiczne. Na podstawie diagnozy opracowywany jest indywidualny plan terapeutyczny, dopasowany do potrzeb i sytuacji pacjenta. Psychoterapia może pomóc pacjentowi zidentyfikować i zarządzać lękami oraz stresem związanymi z seksualnością. Osoby doświadczające traumy mogą mieć problemy seksualne, które wymagają terapii w celu przetworzenia traumy. Psychoterapia pary pomaga w poprawie komunikacji w związku i zrozumieniu potrzeb i oczekiwań partnera w kontekście intymności. Obejmuje ćwiczenia domowe i strategie, które pomagają parze odzyskać intymność i satysfakcję seksualną. Psychoterapeuta dostarcza wsparcia emocjonalnego, co jest niezbędne dla osób doświadczających trudności w sferze intymności i seksualności. Oferuje też edukację seksualną, aby pomóc pacjentom i ich partnerom w zrozumieniu zdrowej seksualności i relacji intymnych. Psychoterapeuci współpracują z lekarzami, endokrynologami i innymi specjalistami medycznymi, aby zapewnić kompleksową opiekę zdrowotną pacjentom z problemami seksualnymi.

Wpływ zdrowia fizycznego na życie seksualne

Zdrowie fizyczne odgrywa kluczową rolę w zdolności do cieszenia się zdrowym i satysfakcjonującym życiem seksualnym. Zdrowie fizyczne, takie jak kondycja serca i krążenia, zdolność hormonalna i neurologiczna, ma bezpośredni wpływ na funkcje seksualne, takie jak erekcja u mężczyzn i odpowiednie nawilżenie u kobiet. Regularna aktywność fizyczna wspiera ogólne zdrowie, co może przekładać się na poprawę zdolności seksualnych. Zdrowa dieta bogata w składniki odżywcze i ograniczenie spożycia alkoholu i nikotyny mogą wspomóc zdrowie seksualne. Nadużywanie alkoholu i palenie papierosów mogą negatywnie wpływać na funkcje seksualne i libido. Choroby przewlekłe mogą zaburzać przepływ krwi i funkcje naczyniowe, co może prowadzić do problemów z erekcją u mężczyzn i innych problemów seksualnych. Niektóre leki, takie jak leki przeciwdepresyjne i leki na nadciśnienie, mogą mieć wpływ na libido i funkcje seksualne. Problemy zdrowotne psychiczne mogą negatywnie wpływać na życie seksualne, zmniejszając libido i przyczyniając się do problemów z erekcją i orgazmem. Regularna aktywność fizyczna zwiększa poziom energii, poprawia zdolności fizyczne i psychiczne oraz zwiększa poziom endorfin, co może poprawić satysfakcję z życia seksualnego. Stosowanie zdrowych nawyków, takich jak regularne badania zdrowia i unikanie substancji szkodliwych, może wspierać zdrowie seksualne.

Seksualność a relacje: jak komunikować swoje potrzeby?

Komunikacja w sferze seksualności jest kluczowa dla budowania zdrowych i satysfakcjonujących relacji. Komunikowanie swoich potrzeb seksualnych jest procesem, który wymaga czasu, praktyki i wzajemnego szacunku. Kluczowym aspektem jest budowanie otwartej i szczerze komunikującej się relacji, która pozwala na rozwój i spełnienie w życiu seksualnym i emocjonalnym. Nasi specjaliści: Rafał Rutkowski Elżbieta Szary