ul. Puławska 12 lok. 10 (V. piętro), 02-566 Warszawa | ul. Wandy 11a/1, 03-949 Warszawa

Objawy ADHD u dzieci i nastolatków – poradnik dla rodziców i opiekunów

Objawy ADHD u dzieci i nastolatków – poradnik dla rodziców i opiekunów

ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, jest jednym z najczęściej diagnozowanych zaburzeń u dzieci i nastolatków. W tym artykule odpowiemy na najważniejsze pytania, które mogą pomóc rodzicom i opiekunom zrozumieć, jakie są objawy ADHD i jak sobie z nimi radzić.

Objawy ADHD u dzieci – typowe symptomy

Główne objawy ADHD u dzieci można podzielić na trzy główne kategorie:

  • problemy z uwagą,
  • nadpobudliwość,
  • impulsywność.
    Oto bardziej szczegółowy opis tych objawów:
   Problemy z uwagą    Trudności z koncentracjąDzieci z ADHD często mają problem z utrzymaniem uwagi podczas wykonywania zadań szkolnych lub w trakcie zabawy.
Zapominanie i dezorganizacjaMogą zapominać o codziennych czynnościach, tracić przedmioty lub mieć trudności z organizacją zadań i aktywności.
Łatwe rozpraszanieDzieci te łatwo odwracają uwagę od dźwięków i aktywności otoczenia, co może być szczególnie widoczne w szkole.
Problemy z wykonywaniem instrukcjiCzęsto mają trudności z przestrzeganiem instrukcji i ukończeniem zadań.
NadpobudliwośćNieustanny ruchDzieci z ADHD często są niespokojne, ciągle się poruszają, biegają, wspinają się w nieodpowiednich sytuacjach.
Nie mogą usiedzieć w miejscuMają problem z pozostaniem w spokoju podczas siedzenia, na przykład w klasie lub podczas posiłków.
Nieustanne mówienieMogą dużo mówić, czasami przerywając innym.
ImpulsywnośćDziałanie bez zastanowienia  Dzieci z ADHD często działają bez przemyślenia konsekwencji, co może prowadzić do problemów w szkole lub podczas zabawy.  
Trudności z oczekiwaniem na swoją kolejCzęsto mają problem z cierpliwym czekaniem, na przykład w kolejce lub podczas zabaw grupowych.
Przerywanie innymMogą wtrącać się do rozmów lub gier, nie zdając sobie sprawy z reguł społecznych.

Jak różni się ADHD u najmłodszych od starszych dzieci?

Jak rozpoznać ADHD u młodszych dzieci?

Rozpoznanie ADHD u młodszych dzieci może być trudne, ponieważ wiele z typowych dla ADHD zachowań może przypominać normalne etapy rozwoju dziecięcego. Jednak istnieją pewne oznaki i zachowania, które mogą wskazywać na ADHD u młodszych dzieci:

  • Nadmierna aktywność ruchowa – dziecko wykazuje nadmierną ruchliwość; trudno mu usiedzieć w miejscu, często biega lub wspina się w nieodpowiednich sytuacjach.
  • Trudności z koncentracją – dziecko ma problem z utrzymaniem uwagi nawet na krótki czas; łatwo się rozprasza, często przechodzi od jednej aktywności do innej.
  • Impulsywność – dziecko działa bez zastanowienia, ma trudności z oczekiwaniem na swoją kolej, często przerywa innym lub wtrąca się w ich działania.
  • Problemy z organizacją – trudności z ukończeniem zadań; często gubi przedmioty.
    Problemy z zajęciami wymagającymi spokojnego siedzenia – dziecko ma trudności z siedzeniem spokojnie np. podczas posiłków czy w trakcie czytania książek.
  • Emocjonalna labilność – szybkie zmiany nastrojów, frustracja przy napotkaniu trudności.
  • Nieumyślne zakłócanie czynności – dziecko może nieumyślnie zakłócać czynności w domu lub w szkole, nie dlatego, że jest nieposłuszne, ale dlatego, że ma trudności z kontrolą swojego zachowania.

Ważne jest, aby pamiętać, że każde dziecko jest inne i objawy ADHD mogą się różnić w zależności od indywidualnych cech i okoliczności. Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko może mieć ADHD, ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem lub specjalistą w celu uzyskania właściwej diagnozy i wsparcia.

ADHD u nastolatków – specyfika objawów

Tak, objawy ADHD mogą się różnić u nastolatków w porównaniu z młodszymi dziećmi. Chociaż podstawowe charakterystyki ADHD, tj. problemy z uwagą, nadpobudliwość i impulsywność, pozostają, sposób ich manifestacji może się zmieniać w miarę dojrzewania dziecka.

Jak ADHD manifestuje się w okresie dojrzewania?

Zmieniona nadpobudliwośćNadpobudliwość fizyczna u młodszych dzieci może przejść w niepokój wewnętrzny lub uczucie nieustannego napięcia u nastolatków.
Nastolatki z ADHD mogą nadal wykazywać pewną niespokojność, ale jest ona zazwyczaj mniej oczywista niż u młodszych dzieci.
Problemy z koncentracjąTrudności z koncentracją mogą się nasilać ze względu na zwiększone wymagania akademickie i społeczne.
Nastolatki mogą mieć problem z organizacją i zarządzaniem czasem, co jest szczególnie ważne w kontekście nauki i realizacji zadań szkolnych.
ImpulsywnośćImpulsywność może przyjmować inne formy, takie jak ryzykowne zachowania, nieprzemyślane decyzje lub problemy z kontrolą emocji.
Nastolatki z ADHD mogą mieć trudności z przewidywaniem konsekwencji swoich działań.
Relacje społeczne i emocjonalneNastolatki z ADHD mogą napotykać wyzwania w relacjach rówieśniczych, między innymi z powodu trudności z interpretacją sygnałów społecznych i impulsywności.
Mogą również doświadczać frustracji i niskiej samooceny, szczególnie jeśli napotykają trudności w szkole lub w interakcjach społecznych.
Ryzyko innych problemówNastolatki z ADHD są narażone na większe ryzyko wystąpienia innych problemów, takich jak zaburzenia nastroju, lęki, a także problemów z nadużywaniem substancji.
Wpływ na życie codzienneTrudności w zarządzaniu codziennymi obowiązkami, takimi jak przestrzeganie terminów, organizowanie pracy domowej i utrzymanie porządku, mogą być wyzwaniem.

Podsumowując, choć podstawowa symptomatologia ADHD pozostaje taka sama, sposób jej manifestacji i wpływ na życie codzienne mogą się zmieniać w okresie dojrzewania. Zrozumienie tych zmian jest kluczowe dla właściwego wsparcia nastolatków z ADHD.

Czy ADHD objawia się inaczej u dziewczynek i chłopców?

Tak, istnieją różnice w objawach ADHD między dziewczynkami a chłopcami, które często są związane z różnicami w ekspresji behawioralnej i społecznych oczekiwaniach wobec płci. Te różnice mogą wpływać na rozpoznanie i leczenie ADHD.

AspektChłopcyDziewczynki
Ekspresja nadpobudliwościBardziej oczywista nadpobudliwość i impulsywność, skłonność do fizycznej aktywności.Mniej zauważalna nadpobudliwość, wyrażana jako nadmierna gadatliwość, emocjonalność.
Problemy z uwagąWięcej widocznych problemów z koncentracją, trudności z pozostaniem na zadaniu.Subtelniejsze problemy z uwagą, takie jak marzycielstwo, łatwe rozpraszanie się.
ImpulsywnośćImpulsywność często fizyczna i bezpośrednia, może prowadzić do problemów behawioralnych.Impulsywność w postaci spontanicznych decyzji w relacjach
społecznych lub wybuchów emocjonalnych.
Zachowania społeczneTrudności z agresją i zachowaniami antyspołecznymi.Trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu przyjaźni, często czują się wykluczone.
Ryzyko nie zdiagnozowaniaADHD u chłopców jest częściej diagnozowane ze względu na bardziej oczywiste objawy.Często niezdiagnozowane lub mylone z innymi zaburzeniami, takimi jak lęk czy depresja.
Problemy emocjonalne i zaburzenia współistniejąceCzęściej współistniejące zaburzenia zachowania.   Wyższe ryzyko problemów emocjonalnych, takich jak zaburzenia nastroju i lękowe.   

Pomimo tych ogólnych tendencji, ważne jest, aby pamiętać, że każde dziecko jest inne i objawy ADHD mogą się znacznie różnić między poszczególnymi osobami. Zawsze najlepiej jest podejść do każdego przypadku indywidualnie.

Jak rodzice mogą pomóc dziecku zmagającemu się z ADHD?

Rodzice mogą pomóc dziecku zmagającemu się z ADHD poprzez:

  • Zapewnienie struktury – ustalanie regularnych rutyn i jasnych zasad może pomóc dziecku w orientacji w codziennych obowiązkach.
  • Organizacja – pomoc w organizowaniu zadań szkolnych i przestrzeni do nauki, aby ułatwić skupienie się.
  • Wsparcie emocjonalne – zachęcanie i pochwała, aby wzmacniać pozytywne zachowania i budować pewność siebie.
  • Aktywność fizyczna – zachęcanie do regularnych ćwiczeń, które mogą pomóc w zarządzaniu nadpobudliwością i stresem.
  • Współpraca ze specjalistami – współpraca z nauczycielami, terapeutami i lekarzami w celu stworzenia spójnego planu wsparcia.
  • Edukacja – uczenie się o ADHD, aby lepiej zrozumieć potrzeby dziecka i efektywne sposoby reagowania.
  • Cierpliwość i zrozumienie – okazywanie empatii i cierpliwości, rozumienie, że dziecko z ADHD może potrzebować dodatkowego czasu i wsparcia.

Diagnostyka i leczenie ADHD dzieci i młodzieży Warszawa – test na ADHD u dzieci

Rozpoznanie i zrozumienie objawów ADHD u dzieci i nastolatków to pierwszy krok do skutecznej pomocy. Pamiętaj, że każde dziecko jest inne i może wymagać indywidualnego podejścia. Wspieranie i zrozumienie potrzeb dziecka z ADHD może znacząco poprawić jego jakość życia.

Umów swoje dziecko na wizytę w Pracowni Rozwoju Etapy w Warszawie dzwoniąc pod numer tel.: 22-115-16-87 oraz +48 663 203 603 lub mailowo na adres recepcja@mentalpath.pl

Narzędzia i kryteria do diagnozy ADHD:

  • wywiad diagnostyczny,
  • analizę funkcjonowania dziecka w środowisku szkolnym i domowym,
  • kwestionariusze i testy psychologiczne,
  • diagnozę lekarza psychiatry.

Kryteria Diagnostyczne (według DSM-5):

  • Wzorce nieuwagi
  • Wzorce hiperaktywności i impulsywności
  • Czas trwania i wiek początku – symptomy powinny być obserwowane przez co najmniej 6 miesięcy i być nieadekwatne do wieku rozwojowego dziecka; początek przed 12. rokiem życia.
  • Obecność symptomów w różnych środowiskach (np. w domu i w szkole).
  • Wyraźne zaburzenie funkcjonowania
  • Wykluczenie innych zaburzeń

Diagnoza ADHD jest zawsze indywidualna i powinna być postawiona przez doświadczonego specjalistę, takiego jak psycholog dziecięcy, psychiatra dziecięcy lub pediatra. Ważne jest uwzględnienie całościowego obrazu zachowań dziecka oraz ich wpływu na codzienne życie, a nie tylko pojedynczych objawów.

Pełną diagnozę wykonają Państwo w naszej placówce, dzięki naszemu doświadczonemu zespołowi specjalistów:

  1. Agnieszka Smułkowska
  2. Iwona Grabowicz-Chądrzyńska
  3. Jolanta Kowalczyk
  4. Agnieszka Gola
  5. Magdalena Wyłomańska

Ponadto, możliwa jest u nas nie tylko sama diagnoza w kierunku ADHD, ale także terapia dzieci i młodzieży z postawioną diagnozą ADHD:

  1. Agata Kalinowska
  2. Agnieszka Gola
  3. Agata Rymarczuk
  4. Aneta Chojecka
  5. Magdalena Trojanowska
  6. Strona startowa/AKTUALNOŚCI

Ostatnie artykuły: