Okres adolescencji jest kluczowy w rozwoju człowieka. To właśnie wtedy kształtuje się nasza fizyczność oraz sfera psychiczna, determinująca w ogromnej mierze nasz charakter. Z powodu nasilonych zmian zachodzących w organizmie nastolatka, może dość do rożnych problemów natury medycznej, fizycznej, psychicznej, bądź psychospołecznej.
W okresie dojrzewania młodzi ludzie bywają niezwykle emocjonalni. Często pojawiają się tak zwane huśtawki nastroju, których przyczyną są dynamiczne zmiany stężeń hormonów w organizmie. W tym okresie rodzice odchodzą często na drugi plan, a pierwszorzędnego znaczenia nabiera grupa rówieśnicza i jej akceptacja. W tym okresie życia, także zaczyna się zainteresowanie płcią przeciwną.
Ze względu na ryzyko wystąpienia pewnych zaburzeń, opiekunowie dojrzewających nastolatków powinni bacznie ich obserwować. Stany obniżonego nastroju mogą mieścić się w zakresie normy okresu dojrzewania, jeżeli jednak trwają długo i są nasilone, warto skonsultować się ze specjalistą.
Wyjątkowa emocjonalność stanowi bardzo istotny element prawidłowego procesu dojrzewania psychicznego, ale emocje, które byłyby skrywane i tłumione, mogą stanowić podłoże do rozwoju zaburzeń lękowych.
W okresie dojrzewania dość często pojawiają się także zaburzenia odżywiania, ściśle związane ze zmianami fizycznymi ciała i powstającymi przy tym kompleksami. Należy więc obserwować młodego człowieka i w razie podejrzenia jakichkolwiek nieprawidłowości poszukać pomocy i porady.
Potrzeba niezależności i ciekawość świata bywa powodem nastoletniego buntu, często powiązanego z korzystaniem z substancji psychoaktywnych – papierosów, alkoholu, czy nawet narkotyków. Nawet kilkurazowa próba może skończyć się uzależnieniem. Podejmowanie rozmów na temat bezpiecznych zachowań, rozpoznawania zagrożeń, a także wykazanie się rozumieniem potrzeb młodych ludzi, pozwala skutecznie zmniejszyć ryzyko niepożądanych zachowań.
Dorastający człowiek powinien czuć, że może liczyć na wsparcie i akceptację ze strony opiekunów. Najważniejsze są rozmowy i cierpliwość. Od tego, czy pytanie zostanie zadane odpowiednio, zależy efektywność komunikacji z młodym człowiekiem. Dlatego należy słuchać – znajomość potrzeb i problemów dorastającego dziecka ułatwi osiągnięcie porozumienia.
Gdy czujecie, że rozmowa się „nie klei” lub też nastolatek unika kontaktów z wami, a wszystkie odpowiedzi na zadane mu pytania kwituje krótkim „dobrze”, to może być znak, że jednak nie jest dobrze. W takiej sytuacji przydaje się spotkanie z psychologiem, który z uwagi na okres buntu nastolatka, często potrafi nawiązać lepszy z nim kontakt niż rodzice.
