Nie zawsze mamy pełną kontrolę nad naszymi myślami. Zdarzają się sytuacje, gdzie nasza głowa podsuwam nam uporczywe wyobrażenia, pełne obaw i lęków, które pojawiają się w najmniej oczekiwanych momentach i trudno z nimi wygrać. Natrętne myśli wpływają na jakość życia, dlatego warto poznać techniki, które pomogą w walce z nimi.
Czym są natrętne myśli i jaka jest ich przyczyna?
Natrętne myśli, inaczej obsesję myślowe, to niekontrolowane, uporczywe i impulsywne myśli, które pojawiają się mimowolnie prowadząc do bezwładnego lęku i niepokoju. Osoba z natrętnymi myślami ciągle wraca do sytuacji, które miały już miejsce, analizując je i pisze w głowie nowe scenariusze sytuacji. Obsesje mogą uaktywnić się przed snem, w stresujących sytuacjach, ale też w każdym momencie dnia. Natrętne myśli najczęściej towarzyszą osobom, które nadmiernie myślą o zdrowiu, pracy, relacjach rodzinnych.
Częstotliwość występowania natrętnych myśli jest indywidualna dla każdego. Ta sama reguła dotyczy również ich przyczyn. Dla terminu natrętne myśli powiązane są m.in. przyczyny:
- Stres i przeciążenie emocjonalne – silny stres związany z pracą, problemy zdrowotne lub inna sytuacja osobista sprzyja pojawianiu się natrętnych myśli. Przez nadmierną analizę sytuacji występuje nadmiar myśli, który prowadzi do przeciążenia emocjonalnego.
- Lęk i zaburzenia lękowe – osoby z tendencją do zamartwiania się i stanów lękowych częściej borykają się z problemem natrętnych myśli, ponieważ lęk wzmacnia w nich poczucie nieszczęścia i tragedii.
- Traumy i PTSD – doświadczenie traumatycznych przeżyć wiąże się z przywoływaniem nieprzyjemnych wspomnień, które skutkują stresem związanym z powieleniem ów zachowania.
- Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD) – natrętne myśli w tym przypadku mają intensywniejszy charakter ze względu na wykonywanie impulsywnych działań, które mają zniwelować uporczywe myśli.
Jak rozpoznać natrętne myśli i czego zwykle dotyczą?
Rozpoznanie natrętnych myśli nie jest prostą diagnozą ze względu na ich pozornie sporadyczne występowanie. Aby mieć pewność w określeniu charakteru występowania uporczywych myśli, powinniśmy skupić się na kilku czynnikach.
- Powtarzalność – natrętne myśli systematyczne i często dotyczą tej samej sytuacji, nawet jeśli pozbyliśmy się ich na jakiś czas to i tak wracają
- Trudność z ich kontrolowaniem – pomimo prób wyparcia lub zmiany myślenia, one wciąż powracają, czasem nawet ze zdwojoną siłą
- Brak powiązania z rzeczywistością – natrętne myśli mogą dotyczyć sytuacji, które nie mają miejsca obecnie, ale pesymistyczny scenariusz oparty na wyolbrzymieniu oraz nieprawdziwych założeniach, wywołuje strach i lęk przed zdarzeniem się tego
5 technik radzenia sobie z natrętnymi myślami
Natrętne myśli stają się problematyczne, gdy utrudniają codzienne funkcjonowanie, powodują przewlekły stres lub prowadzą do sytuacji, które nie powinny być źródłem lęku, dlatego ważne jest opanowanie technik radzenia sobie z nimi.
1.Akceptacja myśli
Zamiast ignorowania myśli lepiej postarać się je zrozumieć i zaakceptować. Będzie to wymagać czasu, ale ważne jest, aby uświadomić sobie, że to tylko myśli, które nie mają realnego znaczenia dla naszego życia.
- Zmiana perspektywy
Często natrętne myśli są wynikiem nadmiernego analizowania lub wyolbrzymiania problemów, dlatego w tej technice warto zastanowić się, czy ta sytuacja dzieje się w rzeczywistości, jak wygląda sytuacja z innej perspektywy oraz czy będzie miała znaczenie jutro, za tydzień czy za rok.
- Mindfullness
W tej technice skupiamy się na tym co dzieje się w chwili pojawienia się natrętnych myśli. Warto w tym przypadku zatrzymać się na chwilę, wziąć kilka oddechów, aby uspokoić ciało i umysł. Ma to na celu zmniejszyć natłok myśli i pozwolić skupić się na chwili obecnej.
- Odwracanie uwagi
Gdy czujemy natłok myśli, dobrze jest skierować uwagę na coś innego. Jeśli jesteśmy z kimś, skupmy się na rozmowie, a robiąc zakupy, wyobraźmy sobie zawartość lodówki i szafek, by określić, czego nam potrzeba. W tej technice zajmujemy umysł innymi sprawami, tak aby nie dopuścić do uporczywych myśli.
- Prowadzenie dziennika
Prowadzenie dziennika może zrozumieć przyczynę i zniwelować natrętne myśli. Opisując myśli, zwróć szczególną uwagę na to
- co się stało, że się pojawiły
- co czujesz gdy się pojawiają
- jaka była reakcja organizmu
Pisanie pozwala na wyrzucenie problemu z głowy. Po czasie można wrócić do zapisków i ze spokojem przeanalizować daną sytuację.
Kiedy warto zwrócić się o pomoc?
Jeśli czujesz, że przez natrętne myśli Twoje codzienne funkcjonowanie jest utrudnione, myśli są coraz częstsze to znak, że należy umówić się na wizytę do specjalisty. Dzięki zastosowanej terapii dowiesz się, jak radzić sobie z natrętnymi myślami i jak je wyleczyć.