Świadomi siebie

Zdrowie psychiczne to nasze samopoczucie obejmujące wymiar osobisty i społeczny. Wpływa na nasz ogólny nastrój, na to, jak myślimy o sobie, innych i o otaczającym nas świecie. Ma duży wpływ na to, jak radzimy sobie ze stresem i w jaki sposób podejmujemy decyzje. Zdrowie psychiczne jest ważne na każdym etapie życia, od dzieciństwa przez dorastanie po dorosłość i starość.

Istnieje wiele czynników, które przyczyniają się do problemów ze zdrowiem psychicznym, są to:

• doświadczenia życiowe o charakterze urazowym i traumatycznym
• uwarunkowania środowiskowe zawierające w sobie historie rodzinne 
• czynniki biologiczne, takie jak geny i biochemia mózgu, która może zostać zaburzona, nie tylko przez zewnętrzne czynniki stresogenne, ale także przez problemy hormonalne

Problemy ze zdrowiem psychicznym są powszechne i praktycznie każdy z nas ma za sobą mniejsze lub większe doświadczenia gorszego czasu w życiu. Dlatego tak ważne jest udzielenie pomocy i wsparcia w odpowiednim momencie.

Jeżeli nie jesteś pewny czy Ty lub ktoś, kogo znasz, ma problemy ze zdrowiem psychicznym, dowiedz się w jaki sposób można rozpoznać pierwsze symptomy. Doświadczenie jednego lub więcej z następujących uczuć lub zachowań może być wczesnym sygnałem ostrzegawczym problemów ze zdrowiem psychicznym:

• problemy z apetytem powszechnie określane jako zaburzenia odżywiania
• zbyt dużo lub mało snu
• izolowanie się od ludzi i brak chęci do wykonywania codziennych czynności
• spadek energii lub jej całkowity brak
• bóle głowy, brzucha, szczęki, wysypka, bóle głowy oraz inne problemy somatyczne
• poczucie bezradności lub beznadziejności
• problemy z pamięcią i koncentracją
• poczucie zagubienia, nerwowość, wybuchy złości, zamartwianie się, lęk (daje wiele objawów fizycznych), lub strach (kłębiące się myśli w głowie, uczucie ciągłego napięcia i presji)
• nerwowość, częste kłótnie z rodziną i przyjaciółmi
• silne wahania nastroju
• uporczywe, powracające myśli i wspomnienia
• poczucie utraty kontaktu z rzeczywistością (potocznie określane odklejaniem się od świata), wiara w skrajne idee nadwartościowe, uczucie rozpadania się i derealizacji
• natrętne myśli o skrzywdzeniu siebie lub innych
• niezdolność lub duże problemy w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak opieka nad dziećmi, dojazd do pracy czy szkoły, zrobienie zakupów
• nadużywanie substancji psychoaktywnych w celu redukcji napięcia psychicznego i poczucia ulgi

Dobre samopoczucie i równowaga psychiczna pozwala nam:

• czerpać energię z własnego potencjału kreatywnego
• budować wytrzymałość na stres i radzić sobie z nim każdego dnia
• pracować wydajnie
• mieć poczucie zadowolenia z życia i z siebie
• budować zdrowe i dobre relacje ze sobą samym, z innymi ludźmi i ze światem
• planować i być sprawczym
• stawiać czoła wyzwaniom
• chcieć więcej i lepiej
• mieć poczucie sensu w życiu

Co zrobić, żeby pomóc sobie i zadbać o swój dobrostan psychiczny?

Jeśli czujesz, że twoje zdrowie psychiczne nie jest w najlepszej kondycji i pomimo podejmowanych działań, nie widzisz poprawy, powinieneś zwrócić się po profesjonalną pomoc do psychologa/psychoterapeuty, który w razie konieczności skieruje cię także do lekarza psychiatry. 

Pamiętaj, że na twój dobrostan psychiczny mają wpływ takie czynniki jak:

• aktywność fizyczna
• kontakty społeczne
• przekierowanie uwagi z własnych problemów na pomoc innym np. wolontariat lub inna aktywność społeczna
• dbanie o sen i jego regularność
• rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem i z trudnymi sytuacjami poprzez warsztaty, terapię własną i różne zajęcia rozwijające wgląd, koncentrację i uważność